Sterk vekst i industriproduksjonen i januar

Publisert:

Norsk industriproduksjon hadde ein klår vekst på 2,5 prosent frå desember 2020 til januar 2021, viser sesongjusterte tal. Sterk vekst i mellom anna næringsmiddelindustri bidrog mye til oppgangen.

Forfatter: Anel Finci

Indeksnivået for industriproduksjonen var på 118,8 (2005=100) i perioden november 2020- januar 2021 mot 115,9 i føregåande tremånedersperiode. Etter det kraftige fallet frå mars til mai 2020 har industriproduksjonen henta seg inn, og ligg i januar på eit høgre nivå enn før koronaepidemiens inntog.

1 Mars 2020 og påfølgende måneder er behandlet som ekstremverdier i sesongjusteringen. Trenden har derfor blitt tatt ut fra figuren for de siste månedene.

Figur 1. Produksjonsutvikling i industrien. Sesongjusterte og glatta sesongjusterte tal. 2005=100

Glattet sesongjusterte Sesongjusterte
Jan. 2016 115.4 115.1
Feb. 2016 115.1 115.4
Mar. 2016 114.8 117.9
Apr. 2016 114.5 114.3
Mai 2016 114.1 114.9
Juni 2016 113.6 112.6
Juli 2016 113.1 113.8
Aug. 2016 112.6 109.9
Sep. 2016 112.3 112.2
Okt. 2016 112.3 112.0
Nov. 2016 112.6 112.2
Des. 2016 113.0 112.7
Jan. 2017 113.5 114.3
Feb. 2017 113.9 114.1
Mar. 2017 114.2 114.0
Apr. 2017 114.3 114.2
Mai 2017 114.3 114.2
Juni 2017 114.2 114.2
Juli 2017 114.2 114.6
Aug. 2017 114.3 110.5
Sep. 2017 114.4 114.0
Okt. 2017 114.5 114.2
Nov. 2017 114.6 114.6
Des. 2017 114.7 115.9
Jan. 2018 114.7 113.9
Feb. 2018 114.7 114.6
Mar. 2018 114.8 115.0
Apr. 2018 114.9 115.2
Mai 2018 115.1 114.5
Juni 2018 115.4 115.5
Juli 2018 115.8 115.9
Aug. 2018 116.3 116.6
Sep. 2018 116.8 116.0
Okt. 2018 117.3 117.6
Nov. 2018 117.7 117.9
Des. 2018 118.1 118.4
Jan. 2019 118.4 118.2
Feb. 2019 118.7 118.3
Mar. 2019 119.0 117.0
Apr. 2019 119.3 119.8
Mai 2019 119.4 120.1
Juni 2019 119.5 118.9
Juli 2019 119.5 120.1
Aug. 2019 119.4 118.8
Sep. 2019 119.4 119.6
Okt. 2019 119.3 119.5
Nov. 2019 119.3 119.1
Des. 2019 119.3 119.2
Jan. 2020 119.2 119.5
Feb. 2020 119.3 119.1
Mar. 2020 115.5
Apr. 2020 113.5
Mai 2020 110.4
Juni 2020 110.5
Juli 2020 112.7
Aug. 2020 116.1
Sep. 2020 115.5
Okt. 2020 116.2
Nov. 2020 117.9
Des. 2020 117.7
Jan. 2021 120.7

Månadsendring: næringsmiddelindustri trekk opp den samla industriproduksjonen

Sesongjusterte tal viser at industriproduksjonen hadde ein sterk auke på 2,5 prosent frå desember 2020 til januar 2021. Det var næringsmiddelindustrien som bidrog mest til den samla produksjonsauka med ein vekst på heile 4,3 prosent. Veksten kan i sær knytast til ein auke innan foredling og konservering av fisk grunna høge slaktevolum og foredling av pelagisk fisk. Næringsgruppa oljeraffinering, kjemisk, og farmasøytisk industri hadde òg en klar vekst i den same perioden grunna høg produksjon av farmasøytiske produkt. I tillegg bidrog også næringar som metallvare- og maskinindustrien positivt.

På den motsette sida, ble den samla oppgangen i industrien i januar dempa av lågare produksjon i næringsgruppa gummi, plast og mineralsk industri. Det var særskilt låg produksjon innanfor produksjon av betong og sement grunna låg temperatur i januar.

Tremånadsendring: brei auke i industrien

Sesongjusterte tal viser at industriproduksjonen hadde ein klår auke på 2,5 prosent i perioden november 2020- januar 2021 samanlikna med førre tremånadersperiode. Auken må sjåast i samanheng med at industriproduksjonen har henta seg inn dei seinaste månadene etter det kraftige fallet i byrjinga av koronaepidemien. Det var fleire næringar som hadde vekst i denne perioden. Næringsmiddelindustrien bidrog mest til den samla produksjonsauka også i tremånadersperioden, men følgjande næringar trekte òg i positiv retning:

  • oljeraffinering, kjemisk og farmasøytisk industri
  • metallindustrien
  • bygging av skip og oljeplattformer

1 Indeksverdi for periode m er gjennomsnitt av periode m, m-1 og m-2

Figur 2. Indikator for leverandørindustri. Sesongjusterte tal. Tremånaders glidande gjennomsnitt. 2005=100

Petroleumsrettet leverandørindustri og utv.tjenester Petroleumsrettet leverandørindustri Industri unntatt petroleumsrettet leverandørindustri
Jan. 2011 149.9 153.0 99.0
Feb. 2011 149.5 153.1 98.8
Mar. 2011 147.3 153.3 99.6
Apr. 2011 148.9 151.8 99.6
Mai. 2011 150.6 152.7 99.4
Juni. 2011 152.3 151.9 97.8
Juli. 2011 154.2 153.0 95.7
Aug. 2011 155.9 154.5 94.2
Sep. 2011 159.1 158.7 94.5
Okt. 2011 161.2 163.3 95.6
Nov. 2011 162.8 164.7 96.3
Des. 2011 164.7 166.6 95.3
Jan. 2012 167.1 167.9 95.3
Feb. 2012 169.5 168.4 95.2
Mar. 2012 167.6 168.0 95.5
Apr. 2012 164.7 166.2 95.6
Mai. 2012 164.7 167.9 95.9
Juni. 2012 168.2 169.3 95.9
Juli. 2012 170.5 172.3 95.6
Aug. 2012 172.8 174.4 95.4
Sep. 2012 173.5 177.0 95.4
Okt. 2012 177.6 179.7 95.0
Nov. 2012 178.1 180.9 94.6
Des. 2012 179.1 181.6 94.4
Jan. 2013 180.3 183.2 94.5
Feb. 2013 182.5 186.1 94.2
Mar. 2013 186.7 188.2 93.8
Apr. 2013 187.8 191.5 93.4
Mai. 2013 189.3 193.5 93.0
Juni. 2013 190.8 197.6 93.4
Juli. 2013 193.8 198.7 93.9
Aug. 2013 194.1 198.2 94.6
Sep. 2013 193.8 196.9 94.6
Okt. 2013 191.5 195.0 94.6
Nov. 2013 193.0 195.2 94.1
Des. 2013 194.0 195.2 94.2
Jan. 2014 196.4 196.8 94.2
Feb. 2014 196.9 198.6 94.3
Mar. 2014 196.3 199.6 94.1
Apr. 2014 195.8 199.6 94.2
Mai. 2014 197.2 199.9 94.5
Juni. 2014 199.8 203.2 95.2
Juli. 2014 199.1 207.7 95.0
Aug. 2014 201.9 213.6 95.1
Sep. 2014 201.5 213.7 94.1
Okt. 2014 206.6 214.5 94.3
Nov. 2014 204.4 212.8 93.9
Des. 2014 203.5 214.9 94.5
Jan. 2015 199.7 212.9 93.6
Feb. 2015 196.9 210.0 93.5
Mar. 2015 195.5 207.1 94.3
Apr. 2015 193.9 204.3 94.6
Mai. 2015 189.0 201.1 94.3
Juni. 2015 184.3 195.9 93.9
Juli. 2015 180.5 192.5 92.7
Aug. 2015 179.5 189.8 93.1
Sep. 2015 178.1 188.2 93.0
Okt. 2015 174.3 185.4 93.9
Nov. 2015 172.0 182.7 94.1
Des. 2015 168.1 178.3 94.0
Jan. 2016 165.4 176.7 94.2
Feb. 2016 164.7 174.4 94.4
Mar. 2016 165.2 174.2 95.0
Apr. 2016 163.5 172.4 95.1
Mai. 2016 160.4 170.8 95.4
Juni. 2016 156.6 167.4 94.9
Juli. 2016 157.5 167.2 94.9
Aug. 2016 153.7 160.8 94.8
Sep. 2016 152.6 159.5 94.9
Okt. 2016 150.0 157.0 94.8
Nov. 2016 151.3 160.1 94.9
Des. 2016 151.5 161.0 95.1
Jan. 2017 151.1 159.1 96.6
Feb. 2017 149.7 158.5 97.8
Mar. 2017 146.5 154.4 98.8
Apr. 2017 146.7 155.6 98.5
Mai. 2017 147.4 155.9 98.3
Juni. 2017 149.2 158.0 98.3
Juli. 2017 149.5 156.5 99.0
Aug. 2017 147.8 154.4 98.0
Sep. 2017 148.2 155.0 97.7
Okt. 2017 147.1 156.2 97.0
Nov. 2017 149.6 158.8 98.1
Des. 2017 150.4 159.3 99.0
Jan. 2018 150.6 158.9 99.0
Feb. 2018 150.5 159.6 98.7
Mar. 2018 151.8 161.3 97.3
Apr. 2018 152.2 162.2 97.7
Mai. 2018 153.4 161.5 97.8
Juni. 2018 153.4 160.5 98.6
Juli. 2018 153.7 160.8 98.8
Aug. 2018 155.3 162.9 99.0
Sep. 2018 155.6 165.0 98.5
Okt. 2018 159.0 166.9 98.7
Nov. 2018 160.4 168.7 98.8
Des. 2018 161.9 170.7 99.6
Jan. 2019 163.8 173.7 99.2
Feb. 2019 165.9 176.5 98.8
Mar. 2019 167.9 177.4 97.6
Apr. 2019 170.6 179.9 97.6
Mai. 2019 172.9 182.6 97.7
Juni. 2019 175.1 185.3 98.1
Juli. 2019 176.7 186.4 97.8
Aug. 2019 175.6 185.4 97.5
Sep. 2019 177.5 185.3 97.6
Okt. 2019 176.7 184.8 97.7
Nov. 2019 180.2 186.9 97.4
Des. 2019 181.9 188.0 97.2
Jan. 2020 183.2 189.2 96.9
Feb. 2020 183.7 188.5 97.0
Mar. 2020 176.8 182.4 96.8
Apr. 2020 170.0 174.5 96.1
Mai. 2020 157.8 166.3 94.5
Juni. 2020 154.6 163.4 93.3
Juli. 2020 152.3 160.9 93.1
Aug. 2020 156.9 164.0 94.6
Sep. 2020 159.9 166.2 95.9
Okt. 2020 164.2 171.7 96.6
Nov. 2020 166.6 172.2 97.4
Des. 2020 167.4 172.0 98.4
Jan. 2021 167.7 172.7 99.9

Månadsendring: fall i Eurosona i desember 2020

Estimerte tal frå Eurostat, statistikkontoret i EU, viser at den samla industriproduksjonen i land i eurosona fall med 1,7 prosent frå november til desember 2020. Nedgangen kjem etter ein periode med jamn auke i dei seinaste månadene.

I same periode hadde industriproduksjonen i Noreg eit marginalt fall på 0,2 prosent. Sverige hadde ein liten auke på 0,4 prosent, medan Danmark på si side hadde ein oppgang på 2,2 prosent.

For meir informasjon om utviklinga i europeisk industriproduksjon, sjå denne artikkelen frå Eurostat.

Figur 3. Produksjonsindeks for industri for eurosonen og Noreg (2015=100), sesongjusterte tal

Eurosonen Noreg
Jan. 2015 97.4 102.6
Feb. 2015 99.8 102.7
Mar. 2015 100.6 106.3
Apr. 2015 99.8 101.6
Mai. 2015 100.1 99.8
Juni. 2015 100.3 100.7
Juli. 2015 100.7 96.5
Aug. 2015 100.3 99.0
Sep. 2015 100.2 99.5
Okt. 2015 100.2 97.0
Nov. 2015 100.0 97.9
Des. 2015 100.5 96.6
Jan. 2016 103.3 96.4
Feb. 2016 101.2 96.7
Mar. 2016 100.4 98.8
Apr. 2016 101.7 95.8
Mai. 2016 100.3 96.3
Juni. 2016 101.3 94.3
Juli. 2016 101.4 95.4
Aug. 2016 101.7 92.1
Sep. 2016 101.6 94.0
Okt. 2016 102.6 93.9
Nov. 2016 102.8 94.0
Des. 2016 102.4 94.4
Jan. 2017 101.8 95.8
Feb. 2017 103.1 95.6
Mar. 2017 103.3 95.6
Apr. 2017 104.1 95.7
Mai. 2017 104.3 95.7
Juni. 2017 103.6 95.7
Juli. 2017 105.6 96.0
Aug. 2017 106.2 92.6
Sep. 2017 105.9 95.6
Okt. 2017 105.5 95.7
Nov. 2017 108.2 96.1
Des. 2017 108.4 97.1
Jan. 2018 107.1 95.4
Feb. 2018 105.3 96.0
Mar. 2018 105.3 96.3
Apr. 2018 105.9 96.5
Mai. 2018 107.1 96.0
Juni. 2018 107.0 96.8
Juli. 2018 105.7 97.1
Aug. 2018 106.9 97.7
Sep. 2018 106.3 97.2
Okt. 2018 106.2 98.6
Nov. 2018 105.1 98.8
Des. 2018 104.6 99.2
Jan. 2019 105.7 99.1
Feb. 2019 106.1 99.1
Mar. 2019 106.0 98.1
Apr. 2019 105.0 100.4
Mai. 2019 105.8 100.7
Juni. 2019 104.5 99.7
Juli. 2019 104.6 100.6
Aug. 2019 104.6 99.6
Sep. 2019 104.8 100.2
Okt. 2019 104.0 100.1
Nov. 2019 103.6 99.8
Des. 2019 101.2 99.9
Jan. 2020 103.9 100.2
Feb. 2020 104.1 99.8
Mar. 2020 91.5 96.8
Apr. 2020 73.4 95.1
Mai. 2020 83.3 92.5
Juni. 2020 92.0 92.6
Juli. 2020 97.3 94.4
Aug. 2020 97.6 97.2
Sep. 2020 97.6 96.7
Okt. 2020 99.8 97.4
Nov. 2020 103.2 98.8
Des. 2020 101.4 98.6

Tremånadersendring: auke i samla produksjonsindeks

Produksjonsindeksen for olje- og gassutvinning, industri, bergverksdrift og kraftforsyning samla (PII) hadde ein auke på 1,3 prosent i perioden november 2020- januar 2021 samanlikna med føregåande tremånadersperiode, viser sesongjusterte tal. Utvinning av råolje var om lag uendra, medan utvinning av naturgass hadde ein nedgang på 2,7 prosent. For fleire detaljar om olje- og gassproduksjonen i perioden, sjå pressemelding frå Oljedirektoratet.

Utvinningstenester opplevde ein sterk vekst på 5,1 prosent i perioden november 2020- januar 2021 samanlikna med førre tremånadersperiode. Bergverksdrift hadde òg ein klår auke på 5,9 prosent i same periode, medan produksjonen i norsk kraftforsyning var om lag uendra.

1  Indeksverdi for periode m er gjennomsnitt av periode m, m-1 og m-2.

Figur 4: Produksjonsutvikling. Sesongjusterte tal. Tremånaders glidande gjennomsnitt¹. 2005=100

Industri Utvinning, bergverk, industri og kraft Utvinning og utvinningstjenester
Jan. 2011 112.7 87.7 78.4
Feb. 2011 112.6 87.0 77.9
Mar. 2011 113.1 85.8 76.5
Apr. 2011 112.9 84.7 74.9
Mai. 2011 113.0 82.3 71.1
Juni. 2011 111.7 81.7 70.0
Juli. 2011 110.2 81.9 69.7
Aug. 2011 109.6 84.3 72.6
Sep. 2011 110.9 85.6 74.2
Okt. 2011 112.9 86.1 74.5
Nov. 2011 113.8 86.4 74.7
Des. 2011 113.5 85.3 73.6
Jan. 2012 113.9 86.6 74.8
Feb. 2012 113.9 87.3 75.1
Mar. 2012 114.0 88.4 75.8
Apr. 2012 113.7 88.4 75.5
Mai. 2012 114.4 88.5 75.5
Juni. 2012 114.8 88.9 76.0
Juli. 2012 115.3 88.0 75.1
Aug. 2012 115.7 87.3 74.0
Sep. 2012 116.3 85.0 70.4
Okt. 2012 116.8 85.2 70.4
Nov. 2012 116.8 84.3 69.3
Des. 2012 116.7 85.3 70.9
Jan. 2013 117.2 83.8 70.1
Feb. 2013 117.7 82.4 69.3
Mar. 2013 118.0 80.7 68.4
Apr. 2013 118.8 81.1 68.9
Mai. 2013 119.0 82.8 71.1
Juni. 2013 120.4 84.0 72.4
Juli. 2013 120.8 85.1 73.6
Aug. 2013 121.1 84.5 72.8
Sep. 2013 120.8 83.9 72.1
Okt. 2013 120.3 81.6 69.4
Nov. 2013 120.1 81.5 69.3
Des. 2013 120.2 82.0 69.9
Jan. 2014 120.7 83.7 71.5
Feb. 2014 121.3 84.3 71.8
Mar. 2014 121.8 85.3 72.3
Apr. 2014 121.8 85.4 72.3
Mai. 2014 122.1 84.2 70.2
Juni. 2014 123.0 84.0 69.4
Juli. 2014 123.5 83.6 68.9
Aug. 2014 125.2 84.8 70.3
Sep. 2014 124.4 85.5 71.6
Okt. 2014 125.3 87.0 73.4
Nov. 2014 124.5 87.6 74.2
Des. 2014 125.4 87.4 73.7
Jan. 2015 124.1 86.1 72.4
Feb. 2015 123.4 86.1 72.8
Mar. 2015 123.9 86.4 73.0
Apr. 2015 123.5 85.4 71.8
Mai. 2015 122.4 84.9 71.4
Juni. 2015 120.1 85.0 72.1
Juli. 2015 118.1 86.2 74.3
Aug. 2015 117.8 87.1 75.5
Sep. 2015 117.3 87.7 76.5
Okt. 2015 117.5 88.0 76.9
Nov. 2015 117.1 87.1 76.0
Des. 2015 115.9 85.5 74.3
Jan. 2016 115.7 85.3 73.8
Feb. 2016 115.3 85.3 73.9
Mar. 2016 116.1 85.7 73.7
Apr. 2016 115.9 86.1 74.2
Mai. 2016 115.7 86.4 74.7
Juni. 2016 113.9 85.3 73.9
Juli. 2016 113.8 85.0 73.6
Aug. 2016 112.1 83.4 72.0
Sep. 2016 112.0 81.8 69.9
Okt. 2016 111.4 82.3 70.8
Nov. 2016 112.1 83.8 72.8
Des. 2016 112.3 85.8 75.5
Jan. 2017 113.1 85.7 74.3
Feb. 2017 113.7 85.8 73.4
Mar. 2017 114.1 86.8 74.0
Apr. 2017 114.1 87.2 74.4
Mai. 2017 114.1 87.2 74.4
Juni. 2017 114.2 87.2 74.0
Juli. 2017 114.3 87.0 73.6
Aug. 2017 113.1 87.2 74.3
Sep. 2017 113.0 87.4 74.7
Okt. 2017 112.9 86.7 73.9
Nov. 2017 114.3 85.9 72.2
Des. 2017 114.9 84.9 70.5
Jan. 2018 114.8 85.8 70.7
Feb. 2018 114.8 86.8 70.7
Mar. 2018 114.5 87.7 70.9
Apr. 2018 114.9 87.3 70.3
Mai. 2018 114.9 86.4 69.6
Juni. 2018 115.1 87.1 71.1
Juli. 2018 115.3 87.4 71.8
Aug. 2018 116.0 88.9 73.7
Sep. 2018 116.2 88.3 72.4
Okt. 2018 116.7 88.7 72.1
Nov. 2018 117.2 87.7 70.3
Des. 2018 118.0 87.2 69.2
Jan. 2019 118.2 85.8 68.1
Feb. 2019 118.3 84.6 67.3
Mar. 2019 117.8 83.2 66.6
Apr. 2019 118.4 82.6 65.7
Mai. 2019 119.0 82.7 65.5
Juni. 2019 119.6 82.6 64.9
Juli. 2019 119.7 82.5 64.5
Aug. 2019 119.3 81.9 63.6
Sep. 2019 119.5 81.5 62.6
Okt. 2019 119.3 81.8 63.3
Nov. 2019 119.4 83.4 65.7
Des. 2019 119.3 85.4 69.3
Jan. 2020 119.3 85.8 70.6
Feb. 2020 119.3 86.1 71.6
Mar. 2020 118.0 86.6 72.5
Apr. 2020 116.0 87.6 73.5
Mai. 2020 113.1 87.4 73.6
Juni. 2020 111.5 86.4 73.0
Juli. 2020 111.2 86.3 73.2
Aug. 2020 113.1 86.9 73.6
Sep. 2020 114.8 87.5 73.7
Okt. 2020 115.9 86.4 71.6
Nov. 2020 116.5 85.4 70.3
Des. 2020 117.3 85.8 70.2
Jan. 2021 118.8 87.5 71.7

Sesongjusteringsmetoden justert - koronakrisa

Torsdag den 12. mars 2020 innførte regjeringa tiltak mot spreiinga av koronaviruset i Noreg. Fleire av verksemdene i industrien har blitt påverka av dette, noko som har ført til at aktivitetsmønsteret frå mars har vore annleis enn kva vi vanlegvis observerer. Sesongjusteringa under koronakrisa blir gjort på ein slik måte at tal frå og med krisa (mars) ikkje inngår i grunnlaget for berekninga av sesongmønsteret. Teknisk, i sesongjusteringsrutinen, blir dette gjort ved å spesifisere mars 2020 og følgjande månader som ekstremverdiar.

Dette betyr at vanlege trendtal ikkje vil bli berekna og i staden vil trend og sesong følgje kvarandre. Eit viktig unntak er siste observasjon, der trendtalet som bereknas i sesongjusteringsrutinen berre vil være ein framskriven verdi og siste observasjon inngår ikkje. Trendtala frå og med mars 2020 vil såleis være vanskelege å tolke.

SSB si sesongjustering er i tråd med tilrådingar frå Eurostat.

Oppdaterte vekter for PII i 2021

Vekter i produksjonsindeksen for olje- og gassutvinning, industri, bergverksdrift og kraftforsyning (PII) er oppdaterte no ved overgangen til nytt år. Grunnlaget for vektene er tilverkingsverdi til faktorpris frå årleg strukturstatistikk for olje- og gassutvinning, industri, elektrisitet og fjernvarme for 2019. Desse blir framskrivne til situasjonen ved utgangen av 2020 med endringstal frå kvartalsvis nasjonalrekneskap og kvantumsopplysningar frå Oljedirektoratet.

For industrinæringane var det vektene til næringsmiddelindustrien og kjemiske råvarer som gjekk mest opp frå 2020 til 2021. Vektene for metallindustrien, og bygging av skip og oljeplattformer gjekk mest ned frå 2020 til 2021. Samla sett for totalaggregatet ( PII) auka vektene til industrien og kraftforsyning, medan vekta for utvinning og utvinningstenester gjekk ned.

Produktivitetsfaktorar

Oppdaterte produktivitetsfaktorar for produksjonsindeksen for olje- og gassutvinning, industri, bergverksdrift og kraftforsyning (PII) blir tekne i bruk frå og med januar 2021. Desse opplysningane er henta frå årleg nasjonalrekneskap. Faktorane bygger på årleg volumendring i bruttoprodukt per utført timeverk for dei næringane der ein nyttar timeverk som indikator, og er eit gjennomsnitt for dei 5 siste åra.

Les også på ssb.no

Statistikker

Analyser, artikler og publikasjoner

Norsk industri 2018 og andre norske sekundærnæringer

Norsk industri 2018 og andre norske sekundærnæringer

Publisert 20. september 2019

Pilene peker oppover for norsk industri ifølge flere viktige nøkkeltall for 2018.

Les mer
Hva er sesongjustering?

Hva er sesongjustering?

Publisert 16. desember 2019

Sesongjustering brukes for å fjerne det vi kaller sesongvariasjoner, som for eksempel ferieavvikling eller julehandel, fra månedlige eller kvartalsvise statistiske tidsserier.

Les mer

Faktasider

Kontakt