Me vart 39 400 fleire i 2019

Stabile innvandringstal, færre fødde, ei aldrande befolkning og ei lang rekkje kommunar med minkande folketal. Det er nokre av tendensane som syner seg i dei nye års- og kvartalstala frå statistikken Befolkning, kor SSB for første gong publiserer befolkningsstatistikk for ei mengd nye kommunar.

Folketal i nye kommunar: Slik finn du berekna folketal i dei nye kommunane bakover i tid. 

Stabile innvandringstal og færre fødde

Etter at talet på innvandringar var rekordhøge 79 500 i 2011, sokk det raskt dei neste åra. I 2018 låg det på 52 500, før det enda på 52 200 i 2019. Ein så liten nedgang i innvandringar har vore sjeldsynt sidan 2011 – i denne perioden er det heller årlege nedgangar på fleire tusen som har vore normalen.

Nettoinnvandringa for 2019 var på 25 300, ein stor auke frå 18 100 året før, men mykje av denne auken skuldast spesielle tilhøve kring registreringa av utvandringar i 2019. Desse gav færre registrerte utvandringar enn kva som normalt ville vore tilfellet – sjå infoboks nedst i artikkelen.

Eit anna tal som har minka dei siste åra, er talet på fødde. Toppåret etter tusenårsskiftet er 2009, då det vart registrert 61 800 fødde. Talet for 2019 var 54 500, noko som gav eit fødselsoverskot på 13 800. Denne utviklinga har SSB skrive meir utførleg om i ein analyseartikkel, og detaljert føddestatistikk for 2019 kjem 11. mars.

Gjennomsnittsalderen vidare opp

1. januar 2020 var gjennomsnittsalderen for den norske befolkninga 40,5 år, ein auke på 0,23 frå 1. januar 2019. På to år har gjennomsnittsalderen auka med nesten eit halvt år (0,46), og sidan 1971 er auken på nøyaktig fem år.

I løpet av 2019 vart det òg 5 000 færre born i alderen 0-5 år og 4 700 fleire personar på 80 år eller meir.

Her er det store variasjonar etter kva for kommune eller fylke ein ser på. Til dømes har Gjesdal kommune i Rogaland den lægste gjennomsnittsalderen i landet med 36,1 år. Det høgaste gjennomsnittet finn vi i Ibestad kommune i Troms og Finnmark; der er gjennomsnittsalderen 49,2 år, altså meir enn 13 år høgare enn i Gjesdal.

Av fylka er det Innlandet som har dei eldste innbyggjarane (47,3 år), medan Oslo har dei yngste (37,8 år).

Mange fylke og kommunar med minkande folketal

Også folkeveksten varierer mykje kringom i landet. Mellom anna hadde fem fylke og 235 kommunar lægre folketal på slutten av året enn i byrjinga. Av fylka gjeld dette Oppland, Sogn og Fjordane, og alle dei tre nordnorske fylka.

Blant kommunane med nedgang i folketalet finn me 21 av dei 26 kommunane i Oppland, og 74 av dei 87 nordnorske kommunane. I motsett ende av skalaen er Østfold, Vestfold og Akershus, som alle er fylke med folkevekst i meir enn åtte av ti kommunar.

Biletet er det same om ein ser på utviklinga i folketalet etter dei kommunegrensene som gjeld frå 1. januar 2020. Av dei 356 områda som utgjer dei nye kommunane, var det nedgang i folketalet i 205 av dei i 2019 – og oppgang i 148.

Innanlandsk flyttetap for Nord-Noreg og Vestlandet

Medan kvart einaste fylke i landet hadde positiv nettoinnvandring, var alle fylka på Vestlandet og i Nord-Noreg blant dei som gjekk i minus på innanlandske flyttingar.

I høve til folketalet var det Østfold og Akershus som hadde høgst netto innanlandsflytting med 5,8 og 6 per 1 000 innbyggjarar. Både Troms og Finnmark (her som to forskjellige fylke) hadde netto innanlandsk fråflytting på 9,2 per 1 000 innbyggjarar.

Færre små og fleire folkerike kommunar

Etter den nyss gjennomførte kommunereforma er talet på kommunar med meir enn 10 000 innbyggjarar uendra. Derimot finn me ein auke om me berre ser på kommunar med meir enn 100 000 innbyggjarar: I 2019 var det fem slike, men etter kommunereforma er det sju. Det er Kristiansand og Drammen som er dei to tilskota, etter samanslåingar med kringliggjande kommunar.

Blant dei mindre folkerike kommunane er biletet annleis. Rett nok finst framleis 21 kommunar med færre enn 1 000 innbyggjarar, men talet på kommunar med færre enn 10 000 innbyggjarar har sokke frå 309 til 243.