På grunn av pandemirestriksjonar har det lenge vore vanskeleg å samanlikne utviklinga i overnattingar direkte med same periode året før. Nå er ikkje dette lenger tilfellet, og resultatet er ein beskjeden auke i overnattingar ved kommersielle overnattingsverksemder. Auka var på 2,2 prosent samanlikna med mars 2022. Bak dette talet skjuler det seg derimot store forskjellar. Norske overnattingar var om lag uendra, medan utanlandske overnattingar er opp 9,3 prosent.

Hotellovernattingane trekker opp næringa

Mens campingplassar, hyttegrender og vandrarheimar har hatt ein nedgang i overnattingar på 5,7 prosent, auka hotellovernattingane med 4,4 prosent. For begge innkvarteringstypane auka norske overnattingar med 0,2 prosent. Utanlandske overnattingar går ned med 17 prosent for campingplassar, hyttegrender og vandrarheimar, og opp med heile 23 prosent for hotell.

– Det vi eigentleg ser er at talet på utanlandske hotellgjester nærmar seg nivået vi hadde før pandemien, seier rådgjevar Guro Henriksen i SSB.

I mars 2019 var det 431 000 utanlandske hotellovernattingar. I mars 2022 var dette talet berre 328 000, sjølv om dei siste restriksjonane blei løfta i februar 2022. 

– Dette kan tyde på at det tok litt tid før dei utanlandske gjestene responderte på endringane. Sjølv om vi nå ser ein stor auke, samanlikna med i fjor, var det berre 405 000 utanlandske hotellovernattingar i mars i år, noko som framleis er ein del lågare enn i 2019, seier Guro Henriksen.

Figur 1. Hotellovernattingar etter bustadsland. Mars 2019-2023
Liggende søylediagram med 2 linjer.
Figuren har 1 X akse som viser Månad/År.
Figuren har 1 Y akse som viser Overnattingar. Dataene varierer fra 67663 til 1907089.
Highcharts.com
Figur 1. Hotellovernattingar etter bustadsland. Mars 2019-2023
Månad/ÅrUtanlandske overnattingarNorske overnattingar
Mars 2019431 3651 473 822
Mars 2020201 024617 746
Mars 202167 663565 835
Mars 2022328 2361 499 280
Mars 2023404 8981 502 191

Held veksten frem?

Sesongvariasjonar gjer det normalt vanskeleg å samanlikne endringar i overnattingar frå ein månad til den neste.

– Nettopp derfor samanliknar vi ofte overnattingstalene med same månad året før. Men det finnes eit anna alternativ. Ved hjelp av ein metodikk vi kallar sesongjustering kan vi ta ut dei sesongmessige variasjonane. Da sit vi igjen med eit mål på den underliggande utviklinga i næringa, seier Guro Henriksen.

Du kan lese meir om sesongjusteringar her.

I perioden januar 2019 til februar 2020, før pandemien, auka dei norske sesongjusterte hotellovernattingane med 6,2 prosent. I same periode auka utanlandske hotellovernattingar med 13 prosent.

– Før pandemien var det ein positiv trend for både norske og utanlandske hotellovernattingar. Men dette har endra seg. Etter pandemien har vi hatt ein svak månadleg sesongkorrigert nedgang i norske hotellovernattingar, mot ein jamn auke for dei utanlandske, seier Guro Henriksen.

Frå 4. kvartal i fjor til 1. kvartal i år var den sesongkorrigerte nedgangen på 2,4 prosent for norske hotellovernattingar, mens dei utanlandske auka med 6,4 prosent.

– Vi veit ikkje kvifor norske hotellovernattingar har stagnert, men vi ser at dei har lagt seg på et nivå litt over det vi hadde før pandemien. Da blir det naturleg å spørje seg kva som skjer med utviklinga i utanlandske hotellovernattingar, nå når dei snart tar igjen nivået frå før pandemien, seier Guro Henriksen.

Figur 2. Sesongjusterte hotellovernattingar etter bustadsland. Januar 2019-mars 2023
Linjediagram med 2 linjer.
Figuren har 1 X akse som viser Månad/år.
Figuren har 1 Y akse som viser Overnattingar. Dataene varierer fra 53259 til 2027260.
Highcharts.com
Figur 2. Sesongjusterte hotellovernattingar etter bustadsland. Januar 2019-mars 2023
Månad/årUtanlandske overnattingarNorske overnattingar
jan.19548 1661 447 588
feb.19573 3811 411 973
mar.19587 0631 434 599
apr.19589 7331 475 189
mai.19590 0631 544 712
jun.19578 2941 519 603
jul.19586 4791 502 487
aug.19583 7441 511 543
sep.19593 6391 504 494
okt.19608 3171 528 727
nov.19611 5601 508 476
des.19644 7971 545 342
jan.20625 8121 550 553
feb.20619 7801 536 979
mar.20275 399631 178
apr.2057 169214 060
mai.2056 871406 959
jun.2053 259932 005
jul.2095 9582 027 260
aug.20111 3061 266 360
sep.20115 4331 055 503
okt.20155 1281 073 660
nov.20176 893635 622
des.20123 772831 512
jan.21155 405624 922
feb.2181 325709 858
mar.2192 561614 452
apr.21113 558496 917
mai.2185 854740 429
jun.2165 1531 103 123
jul.2194 6201 980 766
aug.21166 9101 593 186
sep.21238 9441 485 753
okt.21350 6471 657 737
nov.21366 4701 600 612
des.21298 3371 145 368
jan.22303 734914 417
feb.22389 5641 273 635
mar.22441 1451 558 746
apr.22450 3241 620 420
mai.22428 9991 632 924
jun.22454 7461 626 241
jul.22470 2111 598 401
aug.22476 8941 603 876
sep.22478 3921 596 095
okt.22490 4981 593 764
nov.22518 1601 578 966
des.22514 7761 586 241
jan.23524 2401 526 347
feb.23545 7491 559 954
mar.23551 2311 558 668

I samsvar med definisjonar Eurostat, er flyktningar frå Ukraina som bur ved kommersielle overnattingsverksemder i Noreg fjerna i talgrunnlaget for statistikken, sjølv om det skjer ei økonomisk aktivitet på hotella. Denne type aktivitet er ikkje å rekne for netter innanfor feriereiser, yrkesreiser eller kurs- og konferanse. Vi klarar ikkje å skilje ut alle overnattingar gjorde av flyktningar frå Ukraina. På overnattingsverksemder som har over 25 gjestedøgn frå Ukraina i løpet av mars, er gjestedøgna fjerna frå talgrunnlaget. Hotell som er reine mottak- og beredskapshotell er halde utanfor statistikken. I åra før koronapandemien var det mellom 600 og 1 700 overnattingar av gjester frå Ukraina ved dei kommersielle overnattingsverksemdene i mars månad i Noreg.

I publiseringa for januar 2022 vart sesongjusterte tal for overnattingar og losjiomsetning publisert for fyrste gang.  Det er ofte betydelege sesongvariasjonar i månadstal som gjer det vanskeleg å direkte tolke utviklinga frå ein månad til den neste. Ved å trekke ut sesongvariasjonar frå tala får vi betre informasjon om den underliggande utviklinga i serien og kan samanlikne påfølgjande månader. Klikk her for meir informasjon om kvifor månadstal sesongjusteres.