Hovudbiletet i den førebelse finansrekneskapen viser at nettofordringane til statsforvaltninga for første gong oversteig 20 000 milliardar kroner. Også nettofordringane i hushalda auka mykje og utgjer no nesten 2 230 milliardar kroner. Utviklinga i 1. kvartal 2024 er samanfatta i kulepunkta under.
- Statsforvaltninga sine I finansrekneskapen blir nettofinansinvesteringane set lik differansen mellom finansielle investeringar og gjeldsauke. Kan alternativt forklarast som differansen mellom netto innkjøp av finansielle eigedelar og gjeldstransaksjonar. var 189 milliardar kroner i 1. kvartal 2024 mot 305 milliardar kroner i 1. kvartal 2023.
- Nettogevinstar utgjorde 1 758 milliardar kroner og bidrog til at Nettofordringar eller den finansielle nettoformuen forklarast som differansen mellom finansielle eigedelar og total gjeld. auka med totalt 1 948 milliardar kroner i løpet av kvartalet.
- Den finansielle nettoformuen til statsforvaltninga vart rekna til 20 470 milliardar kroner som utgjer om lag 3,7 millionar kroner per innbyggjar ved utgangen av kvartalet.
- Hushalda sine nettofinansinvesteringar var 53 milliardar kroner i 1. kvartal 2024 mot 29 milliardar kroner i 1. kvartal 2023.
- Nettogevinstar utgjorde 74 milliardar kroner og samla auka nettofordringane med 126 milliardar kroner.
- Den finansielle nettoformuen til hushalda vart rekna til 2 227 milliardar kroner som utgjer om lag 400 000 kroner per innbyggjar ved utgangen av kvartalet.
Store nettogevinstar på verdipapir i utlandet
Figur 1 illustrerer at statsforvaltninga sine nettofinansinvesteringar fall med 117 milliardar kroner til 779 milliardar kroner i 4-kvartalsperioden. Nettofinansinvesteringane utgjer 20,1 prosent av Bruttonasjonalprodukt (BNP) utanom utvinning av råolje og naturgass, røyrtransport av olje og gass og dessutan utanriks sjøfart. i 1. kvartal 2024 mot 23,2 prosent i 2023.
Nettogevinstane til statsforvaltninga utgjorde 2 592 milliardar kroner i 4-kvartalsperioden. I løpet av perioden auka statsforvaltninga sine nettofordringar med 3 371 milliardar kroner. Den store auka blir forklart av Statens pensjonsfond utland., som auka nettofordringane sine med 3 483 milliardar kroner. SPU sine eigedelar inneheld utanlandske verdipapir og eigarandelar i fast eigedom, som blir påverka av utviklinga i den norske krona og i dei internasjonale verdipapirmarknadane. Pris- og kursendringane i verdipapir- og valutamarknadane utgjorde 2 540 milliardar kroner i 4-kvartalsperioden til og med 1. kvartal 2024.
Rekordhøge nettofinansinvesteringar
I figur 2 kjem det fram at nettofinansinvesteringane til hushalda auka med 24 milliardar kroner til 121 milliardar kroner i 4-kvartalsperioden. Dette utgjer 6,3 prosent av Disponibel inntekt pluss korreksjon for endring i pensjonsrettar. i 1. kvartal 2024 mot 5,2 prosent i 2023.
I den siste fireårsperioden er nettofinansinvesteringane (NFI) rekna ut til å vere mykje høgare enn i åra før 2020. Gjennomsnittet for NFI-raten i 23-årsperioden frå og med 2001 er rekna til om lag null prosent av disponibel inntekt. Raten for nettofinansinvesteringane i 1. kvartal 2024 representerer ein foreløpig toppnotering.
I 4-kvartalsperioden utgjorde nettogevinstane 170 milliardar kroner. Nettofordringane auka med 290 milliardar kroner i perioden mot 295 milliardar kroner i dei 4 kvartala i 2023.
Hushalda aukar bankinnskota og verdipapirbehaldningane
Hushalda sine finansielle investeringar auka med 280 milliardar kroner i 4-kvartalsperioden mot 258 milliardar kroner i 2023. Gjeldsauken eller gjeldstransaksjonane utgjer summen av innvilga lån og annan kortsiktig gjeldsauke pluss forfalne ikkje-betalte renteutgifter minus betalte avdrag. med 159 milliardar kroner mot 160 milliardar kroner i 2023 og Summen av gjeldstransaksjonane i 2023 (4-kvartalsperioden) i prosent av gjelda ved inngangen til 2023 (perioden). er rekna ut til 3,5 prosent i 1. kvartal 2024 mot 3,6 prosent1 i 2023.
Utviklinga i hushalda sine investeringar i bankinnskot, noterte verdipapir og Dei forsikringstekniske reservane omfattar opparbeida finansielle reservar i forsikringskontraktar, blant anna reservar i skadeforsikring, livsforsikring og pensjonsforsikring. er illustrerte i figur 3. I 4-kvartalsperioden auka hushalda innskota sine med 69 milliardar kroner mot ein auke på 56 milliardar kroner i 2023. Investeringane i noterte aksjar og nettoteikningane av verdipapirandelar utgjorde 35 milliardar kroner i 1. kvartal 2024 mot 30 milliardar kroner i 2023. Figuren illustrerer også Lån er den største og viktigaste gjeldskomponenten (objekt 400) på hushalda sin balanse. Den største långivaren er banksektoren (bankar og kredittføretak) og gjeld til sektoren utgjorde overkant av 80 prosent av total gjeld i 2023. til finansielle føretak. Lånetransaksjonane har falt i den siste dryge 2-årsperioden, frå 208 milliardar kroner i 2021 til 134 milliardar i 4-kvartalsperioden til og med 1. kvartal 2024.
Nivået på transaksjonane i forsikringstekniske reservar er rekna ut til å vere høgare i 2023 enn det som har vore vanleg. Transaksjonane auka dessutan frå 142 milliardar kroner til 145 milliardar kroner i den siste 4-kvartalsperioden. Det knyter seg større uvisse til overslaget for dei siste åra. Rapporteringssystemet for forsikringsselskap og pensjonskasser er revidert frå og med 2022, men ikkje alle nye data er innarbeidde i finansrekneskapen. Revisjonar av transaksjonane er sannsynleg ved publisering av oppdaterte versjonar av finansrekneskapen.
Forsiktige hushald
Utviklinga i finansrekneskapen til hushalda dei siste par åra er prega av renteaukingane og den generelle uvissa som knyter seg den framtidige pris- og renteutviklinga. Tilpassinga i kredittmarknaden indikerer at hushald er forsiktige. Låneopptaket har falle mykje, og gjeldsveksten minka gradvis i perioden frå 2021. Sektoren har halde fram med å byggje opp bufferar ved å auke bankinnskota og behaldningane av verdipapirfondsandelar. Store gevinstar har dessutan auka den finansielle nettoformuen kraftig dei siste 5 kvartala.
Hovudbiletet reflekterer ein hushaldssektor som disponerer mykje større reservar ved utgangen av 1. kvartal 2024 enn det som har vore vanleg i tidlegare periodar. Utviklinga illustrerast godt av den sesongjusterte nettofordringsraten som auka med 2,8 prosentpoeng i 1. kvartal 2024 til 112,4 prosent av disponibel inntekt ved utgangen av kvartalet. Dette er den høgaste raten som er blitt rekna ut i 29-årsperioden frå 1995.
1 Rettet 6. juni 2024 kl. 11.27.
