Jordbruk

I 2023 var det 182 500 landbrukseigedomar i Noreg. Av desse hadde 35 800 eiga jordbruksdrift. 31 prosent av eigedomane hadde mindre enn 100 dekar areal. Det var busetjing på fire av fem landbrukseigedomar med bustadhus og 6 prosent av dei busette i Noreg budde på ein landbrukseigedom.

I 2023 kom nær 10 prosent av klimagassutsleppa frå jordbrukssektoren, noko som svarar til 4,5 millionar tonn CO2-ekvivalentar. Utsleppa var nesten 11 prosent lågare enn i 1990 og 4 prosent lågare enn i 2022.

I 2023 var til saman 136 900 tonn nitrogen og 18 400 tonn fosfor i mineralgjødsel og husdyrgjødsel tilgjengeleg for jordbruket. Samanlikna med året før er det ein nedgang på 8,8 prosent for nitrogen og 8,5 prosent for fosfor.

Jordbruket er ikkje ei kraftkrevjande næring, men har behov for energi til husdyrproduksjon, til maskinar, tørking av korn og liknande.

Jordbrukslandskapet og beitemarker inngår som ein viktig del av kulturlandskapet i Noreg. Det finst fleire tilskotsordningar i jordbruket for å ta vare på kulturlandskapet.

I løpet av dei siste 50 åra har del leigejord av jordbruksareal i drift auka betrakteleg. I 2023 var delen leigejord 48 prosent av alt areal i drift. I 1969 var 15 prosent av jordbruksarealet leigejord.

Frå 2022 til 2023 har talet på sauer på utmarksbeite gått ned med 58 000 til 1,81 millionar. Seterdrift har tidlegare hatt ein sentral rolle i landbruket, men i 2023¹ blei det registrert berre 750 setrer i drift, og om lag 2,3 prosent av jordbruksbedriftene dreiv med seterdrift.

Det økologiske arealet utgjorde 4,2 prosent av alt jordbruksareal i drift i 2023. Det er om lag det same som året før.

I 2023 hadde om lag 60 prosent av dei aktive jordbruksbedriftene ei eller anna form for tilleggsnæring saman med tradisjonelt landbruk. Dette er om lag same nivå som dei siste 15 åra.

Frå 2022 til 2023 minka vedtatt omdisponering av dyrka jord med 800 dekar til 2 700 dekar. For dyrkbar jord var det ein nedgang på 300 dekar til 4 000 dekar.